Νομίσματα και Σταθμά στην Κλασική Αρχαιότητα

  Οι Κερκυραϊκοί στατήρες έγιναν αφορμή για έρευνα και συζήτηση γύρω από τα χρηματοοικονομικά της Αρχαιότητας και οι ισοτιμίες με τα σημερινά νομίσματα αποτέλεσαν το έναυσμα για να χρησιμοποιήσουμε τα Μαθηματικά στο μάθημα των Αρχαίων Ελληνικών της Α΄Λυκείου.

Το απόσπασμα του Θουκυδίδη (3, 70) εγείρει απορίες και προβληματισμό. Η χρηματική ποινή ήταν εξοντωτική;

 Kαὶ (ἦν γὰρ Πειθίας ἐθελοπρόξενός τε τῶν Ἀθηναίων καὶ τοῦ δήμου προειστήκει) ὑπάγουσιν αὐτὸν

 οὗτοι οἱ ἄνδρες ἐς δίκην, λέγοντες Ἀθηναίοις τὴν Κέρκυραν καταδουλοῦν. Ὁ δὲ ἀποφυγὼν ἀνθυπάγει

 αὐτῶν τοὺς πλουσιωτάτους πέντε ἄνδρας, φάσκων τέμνειν χάρακας ἐκ τοῦ τε Διὸς τοῦ τεμένους καὶ 

τοῦ Ἀλκίνου• ζημία δὲ καθ᾽ ἑκάστην χάρακα ἐπέκειτο στατήρ. 

στατήρας: ονομασία διάφορων αρχαίων νομισμάτων: Aττικός / βοιωτικός ~.

  Από τον 6ο αιώνα π.Χ. έως τον 3ο αιώνα μ.Χ. η Αθήνα έκοψε νομίσματα κυρίως σε άργυρο, αργότερα και σε χαλκό, ενώ σε δυο περιστάσεις εκτάκτου ανάγκης εξέδωσε και χρυσά νομίσματα. Το αργυρά αθηναϊκά τετράδραχμα κυκλοφόρησαν από την Ιταλία έως το Αφγανιστάν και ήταν ένα από τα ισχυρότερα και μακροβιότερα νομίσματα του αρχαίου ελληνικού κόσμου. Οι πρώτες νομισματικές εκδόσεις των Αθηνών, από τα μέσα του 6ου αιώνα π.Χ. κ.ε., απεικονίζουν διάφορα θέματα, όπως γλαύκα, ίππο, ταυροκεφαλή, τροχό, γοργόνειο κ.ά. Τα νομίσματα αυτά ονομάστηκαν «εραλδικά» (Wappenmunzen) καθώς παλαιότεροι μελετητές θεώρησαν ότι έφεραν εμβλήματα αριστοκρατικών οικογενειών της Αθήνας. Πιθανότερο είναι όμως η θεματολογία να σχετίζεται με θρησκευτικές και αθλητικές δραστηριότητες όπως οι γιορτές των Παναθηναίων.

https://argolikivivliothiki.gr/

ΤΑΛΑΝΤΟΝ

τάλαντον  : η μεγαλύτερη μετρική και νομισματική μονάδα στην αρχαιότητα.
φωτ. Γεωργία Σταυράτη

ΜΝΑ

μνα: αρχαία ελληνική μονάδα βάρους που χρησιμοποιήθηκε και ως νομισματική: H μνα αντιστοιχούσε με το ένα εξηκοστό του ταλάντου.

ΟΒΟΛΟΣ

οβολός: υποδιαίρεση (το ένα έκτο) της αρχαίας αττικής δραχμής.
 

Υποδιαίρεση του αθηναϊκού νομίσματος:

6 οβολοί = 1 δραχμή

100 δραχμές = 1 μνα

60 μναι = 1 τάλαντο ή 6000 δραχμές

http://www.ime.gr/chronos/05/gr/economy/index.html

ΔΡΑΧΜΗ

δραχμή  ασημένιο νόμισμα που κυκλοφορούσε σε διάφορες πόλεις της αρχαίας Ελλάδας• στην αρχαία Aθήνα ήταν ίση με το ένα εκατοστό (1/100) της μνας και είχε έξι οβολούς. 

Και οι σταθμητικοί κανόνες έδωσαν πολλές υπολογιστικές ασκήσεις.

ΣΤΑΘΜΗΤΙΚΟΙ ΚΑΝΟΝΕΣ  (ΑΤΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ)
1 Τάλαντο (26.196 χλγρ.) =	60 Μνες  ή 6.000 αττικές δραχμές
1 Μνα (436,6 γρ.) =	100 Δραχμές
1 Δεκάδραχμο (43,75 γρ.) =	10 Δραχμές
1 Τετράδραχμο (17,50 γρ.)  =	4 Δραχμές
1 Δίδραχμο ή Στατήρας (8,75 γρ.) =	2 Δραχμές
1 Δραχμή (4,37 γρ.) =	6 Οβολοί
1 Τετρόβολο (2,92 γρ.) =	4 Οβολοί
1 Ημίδραχμο ή Τριόβολων (2,19 γρ.) =	3 Οβολοί ή μισή δραχμή
1 Διόβολο (1,46 γρ.) =	2 Οβολοί
1 Τριημιοβόλιο (1,10 γρ.) =	11/82 του οβολού
1 Οβολός (0,72 γρ.)	8 Χαλκοί
1 Ημιόβολο =	Μισός Οβολός
1 χρυσός στατήρας ή δαρεικός =	27, 5 αττικές δραχμές
1 αργυρός στατήρας  =	4 δραχμές.

http://www.krassanakis.gr/coins.htm