Δευτέρα 28 Ιανουαρίου 2013

Η βία στα σχολεία και η σιωπή που τη θρέφει



Της Μαρίας Κατσουνάκη

 Γιατί ένας μαθητής να θέλει να προκαλέσει σε κάποιον άλλον πόνο ή αναστάτωση; «Οποιος δεν έχει λέξεις είναι ευάλωτος» θα απαντούσε η Νατάσα Πολονύ, Γαλλίδα δημοσιογράφος και εκπαιδευτικός, συγγραφέας του σημαντικού δοκιμίου «Τα χαμένα παιδιά μας», που αν και έχει κυκλοφορήσει πριν από έξι χρόνια, παραμένει υποδειγματικό για τον θεσμό της εκπαίδευσης και τη δυσλειτουργία των σύγχρονων σχολείων. Οσο η γλώσσα βάλλεται, είμαστε σχεδόν καταδικασμένοι να καταφεύγουμε στον θυμό και στη βίαιη έκφρασή του.
 Θα πείτε ότι σε αυτή την περίοδο της ανεξέλεγκτης κρίσης, όπου οι οικογένειες διαλύονται από την ανεργία και την ανέχεια, τα παιδιά μεταφέρουν στο σχολείο ό,τι βιώνουν και συσσωρεύουν ως ατμόσφαιρα στο σπίτι. Η γλώσσα παύει να είναι, από μόνη της, επαρκής ερμηνεία.
 Η Ελλάδα καταλαμβάνει την 4η θέση ανάμεσα σε 41 χώρες σε περιστατικά ενδοσχολικής βίας και εκφοβισμού ή bullying όπως ονομάζεται διεθνώς. Βία λεκτική, ψυχολογική, σωματική, ακόμη και διαδικτυακή ή ηλεκτρονική. Οπως επισημαίνει ο ευρωβουλευτής Γιώργος Κουμουτσάκος (ο οποίος προώθησε στην Ευρωπαϊκή Ενωση την καθιέρωση Ευρωπαϊκής Ημέρας κατά του εκφοβισμού και της βίας στα σχολεία) ο διαχωρισμός «θύματος - θύτη είναι λανθασμένος, αφού και στις δύο περιπτώσεις πρόκειται για παιδιά, μπλεγμένα στα δίχτυα αυτού του νοσηρού φαινομένου».
 Η σιωπή που καλύπτει παρόμοιες πράξεις είναι το αυγό του φιδιού: ο θύτης γνωρίζει ότι η συμπεριφορά του είναι τιμωρητέα, το θύμα ντρέπεται, ο δάσκαλος φοβάται να αναλάβει την ευθύνη, η οικογένεια τις περισσότερες φορές αγνοεί. «Δημιουργείται ο κύκλος μιας ιδιότυπης ομερτά μεταξύ των εμπλεκομένων, που το μόνο που κάνει είναι να δηλητηριάζει τις ψυχές των μαθητών, στοιχειώνοντας τα όνειρα και τις ελπίδες τους», επισημαίνει ο ευρωβουλευτής.
 Μπορεί αυτό που συνέβη πριν από τέσσερις μέρες στη Λάρισα -11 νεαροί κρατώντας ξύλινα ρόπαλα και φωνάζοντας ρατσιστικά συνθήματα επιτέθηκαν σε στέκι μεταναστών- να μην εντάσσεται στο φαινόμενο bullying. Τι συμβαίνει όμως όταν αποκαλύπτεται ότι τα περισσότερα παιδιά από την ομάδα είναι ανήλικοι μαθητές; Πώς αντιμετωπίζεται η τροφοδότηση μίσους; Πώς εξουδετερώνεται η κοινωνική αδικία, η ανισότητα, η αναπαραγωγή των παθογενειών που διογκώνονται και πολλαπλασιάζονται μέσα από το Διαδίκτυο;
 Τα περιστατικά πληθαίνουν και βαθαίνουν σε σύγχυση και διαστροφή. Η πρώτη μαθήτρια ενός σχολείου έλαβε μέιλ όπου εμφανιζόταν σε γυμνές φωτογραφίες. Στο κεφάλι της είχε προσαρμοστεί το σώμα μιας άλλης. Το κορίτσι άρχισε να υποφέρει, να χάνει την όρεξή της, να υστερεί στα μαθήματα. Οι γονείς της απευθύνθηκαν στην υπηρεσία Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος.  Αποκαλύφθηκε ότι ο εκβιάζων ήταν ο δεύτερος τη τάξει μαθητής, ο οποίος συνέλαβε αυτό τον τρόπο για να εξουδετερώσει τον «αντίπαλο». Οι δυο γιοι του κ. Κουμουτσάκου πηγαίνουν σε δημόσιο σχολείο και ο ίδιος αποφάσισε να δραστηριοποιηθεί όταν του μετέφεραν περιστατικά που υπέπιπταν στην αντίληψή τους, τα οποία μπορεί να μη χαρακτηρίζονταν από σφοδρότητα ή μεγάλη σκληρότητα, προεικόνιζαν όμως ένα δυσοίωνο μέλλον. Η ενδοσχολική βία είναι δύσκολο πολλές φορές να ανιχνευτεί και όταν εντοπιστεί μπορεί να είναι ήδη αργά. Μπορεί, δηλαδή, η ζημιά να έχει προκληθεί.    Υπάρχουν πολλές μαρτυρίες καθηγητών που βρίσκονται απέναντι σε έξαλλα και απελπισμένα παιδιά, επειδή βλέπουν μπροστά τους έναν τοίχο. Η άμυνα μετασχηματίζεται σε επιθετικότητα. Για να ελέγξει το συναίσθημά του και να διατυπώσει τον συλλογισμό του χρειάζεται λέξεις. Αν αποκοπεί από την επικοινωνία αυτής της μορφής και απορροφηθεί από το Διαδίκτυο ο κίνδυνος μεγαλώνει.
Σημειώνει η Ν. Πολονύ: «Οταν ένας νέος λέει ότι κάτι είναι «κουλό» μπορεί να θέλει να πει «είναι εκπληκτικό», «είναι τρομερά βαρετό», «είναι συναρπαστικό» και πολλές ακόμα έννοιες της αντίληψης και του συναισθήματος, από το αρνητικό ώς το θετικό. Αλλά ο συνομιλητής γενικά μαντεύει τι θέλει να του μεταδώσει αυτή η φράση χωρίς να χρειαστεί να επιστρατεύσει συλλογισμούς. Μαντεύει γιατί και το δικό του αισθητήριο είναι παρόμοιο, γιατί οι παραστάσεις του είναι ίδιες. Αντίθετα με όποιον δεν ανήκει στην ίδια πολιτισμική σφαίρα».
 Μπορεί η άποψη αυτή να φαντάζει ήδη μακρινό παρελθόν σε μια κοινωνία και ένα σχολικό περιβάλλον κατ' επέκταση, όπου η βία αποτελεί ρυθμιστικό παράγονται σχέσεων και συμπεριφορών. Μαθητές ταπεινώνονται, στοχοποιούνται, ξυλοκοπούνται λόγω χρώματος, καταγωγής, επειδή τραυλίζουν, είναι παχύσαρκοι, φοράνε γυαλιά, αριστεύουν ή μένουν στην ίδια τάξη, είναι πολύ ντροπαλοί και συνεσταλμένοι, διαφοροποιούνται από το περιβάλλον τους (ένας ανήμπορος γονιός ή μια άρρωστη αδελφή). Η επιθετικότητα δεν έχει μία μόνο γενεσιουργό αιτία, εκδηλώνεται με πολλούς τρόπους, τραυματίζει για να «επιστρέψει» το τραύμα που την έχει θρέψει.
 Τι δουλειά έχει η γλώσσα μέσα σε αυτό τον ορυμαγδό του bullying ή του cyber bullying. Μα η γλώσσα είναι η αρχιτεκτονική με την οποία χτίζουμε το εγώ και τον τρόπο που μας περιβάλλει• δίνει νόημα στον κόσμο που αντιλαμβανόμαστε, τον διευθετεί. Εμπλουτίζει την πραγματικότητα. Της δίνει σχήμα και περιεχόμενο. Αντιστρατεύεται τη σιωπή και ό,τι εκείνη συγκαλύπτει.

http://www.kathimerini.gr/










Κυριακή 27 Ιανουαρίου 2013

Το project μας : Σχολικός και ηλεκτρονικός εκφοβισμός

 Μετά την ολοκλήρωση της παρουσίασης του project : ''Τα τρόφιμα στη ζωή μας'', ακολουθεί ένα άλλο ενδιαφέρον και πάντα επίκαιρο θέμα : ο σχολικός και ηλεκτρονικός εκφοβισμός. Ας ξεκινήσουμε μ' ένα βίντεο για αφόρμηση...



  Ο σχολικός εκφοβισμός (αγγλ. bullying) είναι ένα φαινόμενο νεανικής παραβατικότητας, που εμφανίζεται σε πολλές χώρες του κόσμου. Ο σχολικός εκφοβισμός αναφέρεται στη χρήση βίας μεταξύ μαθητών ή συνομηλίκων παιδιών με στόχο να προκληθεί πόνος ή αναστάτωση. Εμφανίζεται με τη μορφή του λεκτικού εκφοβισμού (κοροϊδία, διακρίσεις, σεξουαλικά σχόλια), του κοινωνικού εκφοβισμού (διάδοση φημών, καταστροφή προσωπικών αντικειμένων, απομόνωση από την ομάδα), του σωματικού εκφοβισμού (χτυπήματα, σπρωξίματα, κλωτσιές), του ηλεκτρονικού εκφοβισμού (εκβιασμός μέσω Διαδικτύου και ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, μέσω μηνυμάτων στο κινητό τηλέφωνο).

Παρασκευή 25 Ιανουαρίου 2013

Αδίδακτο κείμενο


 Πολλάκις ἐθαύμασα τίσι ποτὲ λόγοις Ἀθηναίους ἔπεισαν οἱ γραψάμενοι Σωκράτην ὡς ἄξιος εἴη
θανάτου τῇ πόλει. ἡ μὲν γὰρ γραφὴ κατ' αὐτοῦ τοιάδε τις ἦν· ἀδικεῖ Σωκράτης οὓς μὲν ἡ πόλις 
νομίζει θεοὺς οὐ νομίζων, ἕτερα δὲ καινὰ δαιμόνια εἰσφέρων· ἀδικεῖ δὲ καὶ τοὺς νέους διαφθείρων. Πρῶτον μὲν οὖν, ὡς οὐκ ἐνόμιζεν οὓς ἡ πόλις νομίζει θεούς, ποίῳ ποτ' ἐχρήσαντο τεκμηρίῳ; θύων τε γὰρ φανερὸς ἦν πολλάκις μὲν οἴκοι, πολλάκις δὲ ἐπὶ τῶν κοινῶν τῆς πόλεως βωμῶν, καὶ μαντικῇ χρώμενος οὐκ ἀφανὴς ἦν. διετεθρύλητο γὰρ ὡς φαίη Σωκράτης τὸ δαιμόνιον ἑαυτῷ σημαίνειν· ὅθεν δὴ καὶ μάλιστά μοι δοκοῦσιν αὐτὸν αἰτιάσασθαι καινὰ δαιμόνια εἰσφέρειν. ὁ δ' οὐδὲν καινότερον εἰσέφερε τῶν ἄλλων, ὅσοι μαντικὴν νομίζοντες οἰωνοῖς τε χρῶνται καὶ φήμαις καὶ συμβόλοις καὶ θυσίαις. οὗτοί τε γὰρ ὑπολαμβάνουσιν οὐ τοὺς ὄρνιθας οὐδὲ τοὺς ἀπαντῶντας εἰδέναι τὰ συμφέροντα τοῖς μαντευομένοις, ἀλλὰ τοὺς θεοὺς διὰ τούτων αὐτὰ σημαίνειν, κἀκεῖνος δὲ οὕτως ἐνόμιζεν. 

Ξενοφῶντος, Ἀπομνημονεύματα 1, 1, 1-4


ΑΣΚΗΣΕΙΣ
1. φαίη, χρῶνται: να αντικατασταθούν εγκλιτικά οι τύποι.
2. νομίζει, διαφθείρων, σημαίνειν: να γραφεί το β´ ενικό και πληθυντικό πρόσωπο του μέλλοντα σε όλες τις εγκλίσεις στην ίδια φωνή.
3. Να βρεθούν τα αντικείμενα όλων των ρημάτων.
4. ''ποίῳ ποτ' ἐχρήσαντο τεκμηρίῳ;'': να μετατραπεί ο ευθείς λόγος σε πλάγιο. 
5. Να συμπληρωθεί ο πίνακας:

Ονομαστική τοιάδε τις
Γενική τούτων
Δοτική τίσι μοι
Αιτιατική οὓς αὐτὸν
Κλητική
6. Να αποδοθεί σε δόκιμο νεοελληνικό λόγο το κείμενο

Κυριακή 13 Ιανουαρίου 2013

Περί αρχαίων παιγνίων: ο κότταβος


Κότταβος

  Είδος παιχνιδιού των αρχαίων Ελλήνων, που εισήχθη στην κυρίως Ελλάδα από τις αποικίες των Δωριέων στη Σικελία. Υπήρξε πολύ προσφιλές στα συμπόσια των νέων στην Αθήνα, ο πιο απλός τρόπος του παιχνιδιού ήταν να ρίχνει ο κάθε συμποσιαστής τις υπολειπόμενες σταγόνες από κρασί που βρίσκονταν στο ποτήρι του, με τέτοιο τρόπο ώστε να κτυπά μία μεταλλική λεκάνη, λέγοντας συγχρόνως το όνομα του αγαπημένου του προσώπου. Αν ο παραγόμενος ήχος ήταν καθαρός και ηχηρός, σήμαινε ότι ο παίκτης είχε την εύνοια του αγαπητού του προσώπου. Η λεκάνη, που επίσης λέγονταν κότταβος, ήταν δυνατόν να βρίσκεται στο δάπεδο ή στο τραπέζι.

 Ο κότταβος παίζονταν και κατά τον εξής τρόπο: Γέμιζαν τη λεκάνη με νερό, μέσα στο οποίο έπλεαν μικρά ποτήρια (οξύβαφα)· επιτυχία ήταν όποιος ανέτρεπε όσο το δυνατόν περισσότερα από αυτά. Αυτός ο τρόπος παιχνιδιού ονομάζονταν "κότταβος δι' οξυβάφων". Αυτό το παιχνίδι παίζονταν και με άλλους τρόπους, κατά τους οποίους γίνονταν χρήση ράβδου, της λεγόμενης κοτταβικής, ή πλάστιγγας που κρέμονταν πάνω από άγαλμα ("μάνης"), ο παίκτης όφειλε να πλήξει το κεφάλι με την πλάστιγγα ("κότταβος κατακτός").

 Πολύ ωραία παράσταση αυτού του παιχνιδιού έχουμε πάνω στον περίφημο ψυκτήρα της Πετρούπολης του αγγειογράφου Ευφρονίου. Στην παράσταση η εταίρα Σμικρά διευθύνει το ποτήρι της προς την λεκάνη, ενώ αναφωνεί το όνομα του ερωμένου της "Τις τάνδε λατάσσω Λέαγρε" (=αυτή (εννοεί τη σταγόνα) στέλνω σε σένα, Λέαγρε). 
 Ο Ξενοφώντας μάς σώζει στα Ελληνικά του μια προφητική σκηνή με πρωταγωνιστή τον καταδικασθέντα σε θάνατο, Θηραμένη και αποδέκτη της ευχής του τον σκληροπυρηνικό Κριτία

Βιβλίο 2. Κεφάλαιο 3.
[3.56] Οἱ δ’ ἀπήγαγον τὸν ἄνδρα διὰ τῆς ἀγορᾶς μάλα μεγάλῃ τῇ φωνῇ δηλοῦντα οἷα ἔπασχε. Λέγεται δ’ ἓν ῥῆμα καὶ τοῦτο αὐτοῦ. Ὡς εἶπεν ὁ Σάτυρος ὅτι οἰμώξοιτο, εἰ μὴ σιωπήσειεν, ἐπήρετο· «Ἂν δὲ σιωπῶ, οὐκ ἄρ’, ἔφη, οἰμώξομαι;» καὶ ἐπεί γε ἀποθνῄσκειν ἀναγκαζόμενος τὸ κώνειον ἔπιε, τὸ λειπόμενον ἔφασαν ἀποκοτταβίσαντα εἰπεῖν αὐτόν· «Κριτίᾳ τοῦτ’ ἔστω τῷ καλῷ». Καὶ τοῦτο μὲν οὐκ ἀγνοῶ, ὅτι ταῦτα ἀποφθέγματα οὐκ ἀξιόλογα, ἐκεῖνο δὲ κρίνω τοῦ ἀνδρὸς ἀγαστόν, τὸ τοῦ θανάτου παρεστηκότος μήτε τὸ φρόνιμον μήτε τὸ παιγνιῶδες ἀπολιπεῖν ἐκ τῆς ψυχῆς.
Μετάφραση
Οι Έντεκα έσυραν τον άνδρα μέσα από την αγορά, ενώ αυτός φώναζε δυνατά, λέγοντας σ’ όλους τα παθήματά του. Λέγεται μάλιστα και  ένας λόγος κι αυτός δικός του: όταν του είπε ο Σάτυρος ότι, αν δεν «σωπάσει», θα κλάψει πικρά, απάντησε: «κι αν «σωπάσω, άραγε, δε θα κλάψω πικρά»; Και στην εκτέλεσή του, όταν εξαναγκαζόμενος έπινε το κώνειο, λένε ότι αναφώνησε παίζοντας τον κότταβο με το υπόλειμμα του ποτηριού: «αυτό για τον ωραίο Κριτία». Και δεν αγνοώ, βέβαια, ότι αυτά δεν είναι αποφθέγματα αξιόλογα, εντούτοις θεωρώ αξιοθαύμαστο το εξής χαρακτηριστικό του ανδρός, ότι και τη στιγμή που ο θάνατος ήταν δίπλα του δεν έχασε ούτε την αυτοκυριαρχία ούτε το χιούμορ του.



Κυριακή 6 Ιανουαρίου 2013

"Παράδοση και μοναξιά"




ΚΕΙΜΕΝΟ

“Παράδοση και μοναξιά” 

 Η παράδοση είναι συνέχεια, είναι δεσμός των περασμένων με τα τωρινά και τα μελλούμενα, είναι επίσης ενότητα ανάμεσα σε ανθρώπους σύγχρονους που δέχονται από κοινού την επίδρασή της. Είναι σύνδεσμος πνευματικός και ανθρώπινος μέσα στην ιστορική διάρκεια και μέσα στο παρόν, ας πούμε: στο χώρο και στο χρόνο. Αυτό είναι, άλλωστε, το έθνος, σε τελευταία ανάλυση, δεν είναι τίποτα άλλο: μια κοινή παράδοση που διαμορφώνει μιαν ομαδική συνείδηση.
 Η έξαρση του “αίματος”, της “φυλής” με τη βιολογική έννοια, είναι καθαρή μυθολογία που αποδείχθηκε μάλιστα, στα χρόνια μας, νοσηρή και επικίνδυνη για την υπόσταση του ανθρώπου. Το “αίμα” δεν αναλύεται σε ποσότητα ούτε και διαιρείται σε καλής και κακής ποιότητας. Από την αυγή της ιστορίας, όλα τα έθνη προέρχονται από το αδιάκοπο και αξεδιάλυτο ανακάτωμα των αιμάτων και κανένα στον κόσμο δεν μπορεί να καυχηθεί πως είναι καθαρόαιμο. Την προσωπικότητα ενός εθνικού ομίλου δεν την προσδιορίζουν βιολογικά στοιχεία, αλλά η παράδοση, στοιχείο πνευματικό κατ’ εξοχήν.
 Είναι ωστόσο κάθε παράδοση καλή; Απλοϊκό θα ήταν να δώσει κανείς, στο σημείο αυτό, απάντηση ανεπιφύλακτα καταφατική. Αναπόφευκτα, καθώς το ξέρουμε όλοι κι από την πείρα, η παράδοση σέρνει μέσα της και στοιχεία που ξεπεράστηκαν οριστικά και νεκρώθηκαν και δεν χρησιμεύουν πια για το καλό. Η τάση της είναι να τα απορρίπτει αργά-αργά, να αφομοιώνει νέες εισφορές και να ανανεώνεται ολοένα. Το πρόβλημα είναι να τη βοηθούμε να ανανεώνεται χωρίς να σπάσει.
 Δεν μπορούμε όμως, άραγε να ζήσουμε και χωρίς παράδοση: Υλικά, βέβαια, μπορούμε. Λαοί ολόκληροι έκαμαν αρκετές φορές το πείραμα να σπάσουν ριζικά την παράδοσή τους, να ξαναρχίσουν τη ζωή τους από το άλφα, χωρίς το στήριγμά της. Και άτομα αμέτρητα, πνευματικά και ηθικά ξεριζωμένα, υπάρχουν σήμερα και συχνά ευημερούν έξω από κάθε παράδοση, θρησκευτική, γλωσσική, εθνική, εθιμική ή άλλη, σαν απλοί αριθμοί ριγμένοι στο στρόβιλο των μεγάλων κοσμουπόλεων και της τεχνοκρατίας του καιρού μας.
 Εκείνο που μπορούμε να απαντήσουμε στα ερωτήματα που προκύπτουν αυθόρμητα από αυτήν τη συζήτηση είναι ότι ο άνθρωπος είναι καλύτερος και αισθάνεται καλύτερα μέσα στην παράδοση, παρά έξω απ’ αυτήν. Η παράδοση τον ενώνει ψυχικά με μια μεγάλη ανθρώπινη πραγματικότητα, μέσα σε χώρο και σε χρόνο, καθώς έλεγα πριν. Η ανθρώπινη θερμότητά της τον παρηγορεί, το κύρος των πνευματικών αξιών που αυτή αντιπροσωπεύει τον στηρίζει ηθικά, η αιωνόβια, αργή δύναμή της τον τονώνει, τον βοηθεί να προχωρήσει στο δύσκολο δρόμο της ζωής. Έξω από την παράδοσή του θα βρεθεί μοιραία μόνος, έρημος, πικρός και γεμάτος άγχη μέσα στο χάος ενός παράλογου, φοβερού κόσμου που θα του φανεί να μην έχει ούτε νόημα ούτε αιτία ή σκοπό. Μπορεί τότε να προσφέρει στον εαυτό του την παγερή ικανοποίηση ότι ελευθέρωσε τη διάνοιά του από τα παραδομένα και έγινε έτσι πιο έξυπνος και πιο σπουδαίος από τους άλλους που διατηρούν τους πατροπαράδοτους δεσμούς, θα αισθανθεί όμως τον πόνο της πικρής μοναξιάς να τον σφίγγει ανελέητα και την εσωτερική του ισορροπία να κλονίζεται επικίνδυνα.[…]

Γιώργος Θεοτοκάς, “Πολιτικά Κείμενα” (Θεματικοί κύκλοι, σ.σ. 443-444)




ΘΕΜΑΤΑ


Α. Να γράψετε στο τετράδιό σας την περίληψη του κειμένου που σας δόθηκε (100 λέξεις).
Μονάδες 25

Β1. Να αναπτύξετε σε 70-80 λέξεις το περιεχόμενο του ακόλουθου αποσπάσματος από το κείμενο: «Την προσωπικότητα ενός εθνικού ομίλου δεν την προσδιορίζουν βιολογικά στοιχεία, αλλά η παράδοση, στοιχείο πνευματικό κατ’ εξοχήν».
Μονάδες 10

Β2. Ποιος είναι ο τρόπος ανάπτυξης της πρώτης και της τελευταίας (πέμπτης) παραγράφου; Τεκμηριώστε την απάντησή σας
Μονάδες 5

Β3. Να βρεθούν συνώνυμα των παρακάτω λέξεων του κειμένου: νοσηρή, διαιρείται, ανακάτωμα, καυχηθεί, βιολογικά.
Μονάδες 10

Β4. Το κείμενο έχει τα χαρακτηριστικά δοκιμίου, επιφυλλίδας ή άρθρου; Να απαντήσετε τεκμηριωμένα.
Μονάδες 10


Γ. Ως  μέλος  του  δεκαπενταμελούς  συμβουλίου  του  Λυκείου  σου εκπροσωπείς  τους  συμμαθητές  σου  σε  μια  εκδήλωση  της  περιοχής  σου που  έχει  ως  θέμα  τη σχέση των νέων με την παράδοση.  Να διαμορφώσεις μια εισήγηση με την οποία θα παρουσιάσεις την οπτική γωνία από την οποία κρίνουν οι νέοι την ιστορική και πολιτισμική κληρονομιά. Ποια στοιχεία είναι αυτά που αποδέχονται και αξιοποιούν και ποια απορρίπτουν. (500-600 λέξεις).
Μονάδες 40